Έχω πολλές φορές εκφράσει την αποστροφή μου για το βομβαρδισμό που καθημερινά υφιστάμεθα με ατεκμηρίωτους και χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο αυτοπροσδιορισμούς προϊόντων, κοινωνικών δράσεων, επιχειρήσεων, νομοθετημάτων, κλπ ως: πράσινων, οικολογικών, βιώσιμων, αειφόρων, περιβαλλοντικών. Είναι όμως λάθος μας να αγνοούμε την επιχειρηματική πραγματικότητα και τα δημιουργικά στοιχεία που συνδέονται με όλο αυτό «πράσινο κίνημα».
Αφορμή για αυτό το κείμενο μου έδωσε το βιβλίο του Eric Koester, "Green Entrepreneur Handbook, The guide to building and growing a green and clean business". Ο συγγραφέας του είναι αμερικανός δικηγόρος ειδικευμένος στην ίδρυση και την ανάπτυξη «πράσινων εταιριών». Φυσικά, αναφέρεται στην Αμερικανική πραγματικότητα του 2011, η οποία όμως ακολουθείται σε όλο τον κόσμο.
Και η χώρα μας δεν πάει πίσω. Ο πρωθυπουργός και όλη η πολιτική ηγεσία μιλάνε για την πράσινη ανάπτυξη από την οποία προσμένουμε 500.000 νέες θέσεις εργασίας. Άρα θα πρέπει να περιμένουμε ισχυρά κίνητρα που θα την ευνοούν.
Στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος υπάρχει μακρύς κατάλογος σχετικών νόμων και προεδρικών διαταγμάτων που δημοσιεύτηκαν το 2010. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν γραφτεί και στην Ελλάδα κείμενα ανάλογου περιεχομένου, όπως το βιβλίο του Ιωάννου Ζήση «Το πράσινο επιχειρείν»(2003). Εξ άλλου δραστηριοποιούνται αρκετά γραφεία συμβούλων με αντικείμενο την πράσινη επιχειρηματικότητα.
Παλαιότερα είχα παρουσιάσει το βιβλίο του Fabio Giudice, «Product Design for the environment. A life cycle approach» (2006). Το βιβλίο όμως του Eric Koestner δεν είναι ένα θεωρητικό πόνημα αρχών και υπολογιστικών μεθόδων αλλά αποτελεί ένα πρακτικό οδηγό ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων. Περιλαμβάνει συμβουλές και παραδείγματα που ξεκινούν από το διερευνητικό στάδιο και συνεχίζονται με τους τρόπους και τις δυσκολίες της έρευνας της αγοράς, της χρηματοδότησης, της αδειοδότησης, της προώθησης των πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών.
Ξεκινάει με την αναφορά διαφόρων ορισμών της «πράσινης επιχείρησης». Για να καταλήξει τελικά στο ότι στο ότι «Μια πράσινη επιχείρηση είναι όπως ακριβώς οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση: Απαιτείται να έχει κέρδος για να μπορεί να επιβιώσει».
Και η πράσινη επιχείρηση συσκευασίας;
Απομένει στον καθένα από μας, τους ανθρώπους της συσκευασίας, να προσαρμόσει τις γενικές κατευθύνσεις της πράσινης επιχειρηματικότητας στις δικές του ιδέες και προοπτικές. Πολλά από αυτά που ήδη κάνουμε βρίσκονται στο πλαίσιο της πράσινης ανάπτυξης και η κατάλληλη προβολή τους θα ήταν σημαντικό όπλο προώθησης τόσο για τα συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες συσκευασίας όσο και για το σύνολο του κλάδου της συσκευασίας.
Μερικά παραδείγματα:
Μείωση του βάρους και του όγκου της συσκευασίας ανά μονάδα προϊόντος. Αυτό είναι κάτι που γίνεται εδώ και χρόνια σε όλους τους κλάδους της συσκευασίας με κύριο στόχο τη μείωση του κόστους. Όμως μόνο τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να προβάλλεται η περιβαλλοντική πλευρά της προσπάθειας.
Ανασχεδιασμός της συσκευασίας προϊόντων με στόχο την περιβαλλοντική βελτίωση των προϊόντων, παράλληλα με τη μείωση του κόστους παραγωγής τους. Αυτό φυσικά προϋποθέτει στενή συνεργασία με τους παραγωγούς των προϊόντων. Οι προτάσεις όμως των παραγωγών της συσκευασίας είναι πάντα ευπρόσδεκτες από τους πελάτες-παραγωγούς των τελικών προϊόντων, και βελτιώνουν τη δημιουργική σχέση μεταξύ των δύο πλευρών.
Βελτίωση της εσωτερικής λειτουργίας των επιχειρήσεων. Είναι εντυπωσιακά τα στοιχεία επιχειρήσεων από την εφαρμογή δράσεων που στοχεύουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και πρώτων υλών, στη διαχείριση των αποβλήτων, και σε βελτιώσεις στον εξοπλισμό παραγωγής και τις συνθήκες λειτουργίας. Τα ISO 14001 και ISO 14004 δίνουν τις κατευθύνσεις της περιβαλλοντικής διαχείρισης και είναι χρήσιμη η προσεκτική μελέτη τους ανεξάρτητα από το αν μια επιχείρηση είναι διατεθειμένη να επιδιώξει την πιστοποίησή της. Η προβολή πάντως μιας πιστοποίησης κατά ISO 14001 είναι σημαντικό όπλο «πράσινης προβολής».
Το σημαντικό είναι κάθε πράσινος ισχυρισμός μας να στηρίζεται σε πραγματικά και μετρήσιμα στοιχεία και όχι σε διακοσμητικές ζωγραφιές, όπως οι πιο πολλές από αυτές που βλέπουμε πιο κάτω. Προς αυτή την κατεύθυνση λειτούργησε το Eco-Workshop του Νοεμβρίου του 2009 στην Αθήνα και η ημερίδα της Θεσσαλονίκης, τον Νοέμβριο του 2010 με θέμα «Η πράσινη συσκευασία: Μύθοι και πραγματικότητα». Ο ΣΥΒΙΠΥΣ προγραμματίζει τη συνέχιση των δράσεων προς αυτή την κατεύθυνση.
